Nauka otwarta, czyli prawdziwsza. Dlaczego nauka powinna być otwarta?

Abstract

W tekście przedstawiam ewolucję w opisywaniu wyników i prowadzenia badań, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii otwartości i rzetelności. Opisuję, jak w ciągu ostatnich lat nastąpiła znacząca zmiana w normie publikowania badań, zainicjowana przez tzw. kryzys replikacyjny – niemożność odtworzenia publikowanych wyników. Jako rozwiązanie wskazuje się otwartość naukową – transparentność procesu badawczego, udostępnianie danych, a także prerejestracji badań. Dzięki temu można zwiększyć zaufanie do wyników badań, poprawić ich jakość i ułatwić weryfikację. Postępowanie takie nie tylko zwiększa rzetelność badań, ale także przynosi korzyści samym naukowcom. Pozwala im czuć się bezpieczniej, podejmować bardziej ryzykowne badania i skupić się na jakości, a nie liczbie publikacji.