Realizacja idei open access na Uniwersytecie w Białymstoku
Abstrakt
Open access staje się coraz ważniejszym sposobem komunikacji naukowej. Według wielu krajowych i międzynarodowych organizacji pokrywających koszty prac badawczych, dostęp do ich wyników powinien być powszechny. Można to osiągnąć tylko i wyłącznie dzięki wdrożeniu przez uczelnie zasad otwartego dostępu do publikacji i badań. Artykuł opisuje, w jaki sposób odbywa się to na Uniwersytecie w Białymstoku. Została przedstawiona złota i zielona droga upowszechniania tekstów naukowych. Zaprezentowano przykłady działań podjętych w zakresie promocji otwartej nauki. Autorka omówiła również sposoby wspierania pracowników uczelni w sferze otwartego dostępu. Ponadto zwróciła uwagę na kwestię przeszkód ograniczających rozwój zielonej drogi na uniwersytecie.
Bibliografia
BEDNAREK-MICHALSKA, B. Chcesz wiedzieć więcej, co to jest Plan S dla otwartej nauki? W: Uwolnij naukę [online]. 11.05.2020. [Dostęp 15.11.2022]. Dostępny w: https://uwolnijnauke.pl/archiwa/3527.
GAŁECKA-GOLEC, A., SZTABKOWSKA, I. Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku – zielona droga otwartego dostępu. W: Powichrowska, B. M. (red.). W kierunku gospodarki elektronicznej – wyzwania, narzędzia, dobre praktyki. Tom 2. Publikacje elektroniczne w nauce i praktyce [online]. Białystok: Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku, 2014, s. 120-135. [Dostęp 13.11.2022]. Dostępny w: https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/8974.
GUZY, K. Otwarty dostęp: dylemat współczesnego naukowca. W: KORYCIŃSKA, P. (red.). Horyzonty informacji [online]. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska, 2021, s. 57-68. [Dostęp 13.11.2022]. Dostępny w: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/276456.
Dokumenty na temat otwartego dostępu: Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce. W: Ministerstwo Edukacji i Nauki [online]. [Dostęp 13.11.2022]. Dostępny w: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/dokumenty-na-temat-otwartego-dostepu.
Materiały na temat otwartego dostępu: Wzór polityki otwartości. W: Ministerstwo Edukacji i Nauki [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/materialy-na-temat-otwartego-dostepu.
Polityka Naukowa Państwa przyjęta przez Radę Ministrów. W: Ministerstwo Edukacji i Nauki [online]. [Dostęp 13.11.2022]. Dostępny w: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/polityka-naukowa-panstwa-przyjeta-przez-rade-ministrow.
Sprawozdanie z działalności w roku: 2020/2021. W: Biuletyn Informacji Publicznej Uniwersytetu w Białymstoku [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://bip.uwb.edu.pl/uwb/sprawozdania-rektora/20202021/17002,Sprawozdanie-z-dzialalnosci-w-roku-20202021.html.
SZAFRAŃSKI, L. Rola repozytoriów instytucjonalnych w zmieniającym się środowisku komunikacji naukowej i działalności bibliotek akademickich. W: Chomik, P., Kościuch, H., Żochowska, J. (red.). Biblioteki Podlasia i Polski północno-wschodniej – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Materiały z konferencji jubileuszowej z okazji 50-lecia Biblioteki Uniwersyteckiej im. Jerzego Giedroycia, Białystok, 15-16 listopada 2018 r. [online]. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2019, s. 199-212. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: http://hdl.handle.net/11320/9082.
SZPROT, J. (red.). Otwarty dostęp w instytucjach naukowych [online]. Warszawa: Wydawnictwo ICM, 2015. ISBN 978-83-63490-11-9. Dostępny w: https://depot.ceon.pl/handle/123456789/9793.
UNESCO Recommendation on Open Science. W: UNESCO Digital Library [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000379949.locale=en.
Wytyczne dla wnioskodawców do uzupełnienia planu zarządzania danymi w projekcie badawczym. W: Narodowe Centrum Nauki [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://www.ncn.gov.pl/sites/default/files/pliki/regulaminy/wytyczne_zarzadzanie_danymi.pdf.
Zarządzenie nr 38/2020 Dyrektora Narodowego Centrum Nauki w sprawie ustalenia Polityki Narodowego Centrum Nauki dotyczącej Otwartego Dostępu do Publikacji z dnia 27-05-2020. W: Narodowe Centrum Nauki [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://www.ncn.gov.pl/sites/default/files/pliki/zarzadzenia-dyrektora/zarzadzenieDyr-38_2020.pdf.
Zarządzenie nr 16 Rektora Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 16 maja 2013 r. w sprawie utworzenia Repozytorium Uniwersytetu w Białymstoku. W: Uniwersytet w Białymstoku [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://docs.uwb.edu.pl/opis.php?pid=1001.
Zarządzenie nr 17 Rektora Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 16 maja 2013 r. w sprawie gromadzenia, przechowywania i udostępniania wersji elektronicznej rozpraw doktorskich dopuszczonych do publicznej obrony na Uniwersytecie w Białymstoku. W: Uniwersytet w Białymstoku [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://docs.uwb.edu.pl/opis.php?pid=1002.
Zarządzenie nr 7 Rektora Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 24 lutego 2015 r. w sprawie zasad organizacji i rozliczania konferencji naukowych i edukacyjnych na Uniwersytecie w Białymstoku. W: Uniwersytet w Białymstoku [online]. [Dostęp 14.11.2022]. Dostępny w: https://docs.uwb.edu.pl/pliki/2015-7-2.pdf.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.