Interpretacje i konteksty paradygmatu zrównoważonego rozwoju. Od nurtu klasycznego do zarządzania bibliotekami
Abstrakt
Dotychczasowa perspektywa badawcza paradygmatu zrównoważonego rozwoju obecna w litera-turze przedmiotu nie dała jednej zintegrowanej koncepcji zagadnienia. Aparat pojęciowy i metodologiczny wypracowany przez poszczególne dyscypliny może posłużyć do identyfikacji paradygmatu zrównoważonego rozwoju w bibliologii. Artykuł opiera się na założeniu, że jako praktyczną metodę wdrożenia jego zasad należy przyjąć zarządzanie oparte na połączeniu klasycznych i nowatorskich zadań bibliotek.
Bibliografia
BODYCH, M. „Nasza wspólna przyszłość” miejsce zrównoważonego rozwoju w polskim i międzynarodowym systemie prawnym w XX i XXI wieku. W: Jemczura, T., Kretek, H. (red.). Zrównoważony rozwój – debiut naukowy 2010 [online]. Racibórz: Wydaw. Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Raciborzu, 2011, s. 25–40. [Dostęp 16.07.2021]. ISBN 9788360730522. Dostępny w: http://w.buzek.pl/pliki/debiut_2011/TEKST_Zrownowazony_rozwoj_2010.pdf.
BOSSINK, B. Managing Environmentally Sustainable Innovation: Insights from the Construction Indus-try. Routledge, 2011. ISBN 9780203810583.
Business Strategy for Sustainable Development: Leadership and Accountability for the ‘90s. DIANE Publishing, 1994. ISBN 9780788110481.
COHEN, S. Sustainability Management: Lessons from and for New York City, America, and the Planet. Columbia University Press, 2014. ISBN 9780231152594.
COMMONER, B. Science and Survival. New York: The Viking Press, 1966.
CZAJA, S., BECLA, A. Wybrane informacyjne problemy definiowania zrównoważonego i trwałego rozwoju – ujęcie teoretyczne. Optimum. Studia Ekonomiczne [online]. 2016, nr 1 (79), s. 14–35. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1506-7637. Dostępny w: http://doi.org.10.15290/ose.2016.01.79.02.
FEDOROWICZ-KRUSZEWSKA, M. Zrównoważony rozwój – perspektywa bibliotekoznawcza. Toruńskie Studia Bibliologiczne [online]. 2014, nr 2(13), s. 117–134. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 2392-1633. Dostępny w: http://dx.doi.org/10.12775/TSB.2014.021.
FERGUS, A.H.T., ROWNEY, J.I.A. Sustainable Development: Lost Meaning and Opportunity? Journal of Business Ethics [online]. 2005, No. 60, s. 17–27. [Dostęp 18.07.2021]. ISSN 1573-0697. Dostępny w: https://doi.org/10.1007/s10551-005-2927-9.
FREEMAN, R.E. Strategic management: a stakeholder approach. Boston: Pitman, 1984.
FREUDENREICH, B., LÜDEKE‑FREUND, F., SCHALTEGGER, S. A Stakeholder Theory Perspective on Busi-ness Models: Value Creation for Sustainability. Journal of Business Ethics [online]. 2020, Vol. 166, s. 3–18. [Dostęp 18.07.2021]. ISSN 1573-0697. Dostępny w: https://doi.org/10.1007/s10551-019-04112-z.
GRUDZEWSKI, W.M., HEJDUK, I.K. Przedsiębiorstwo przyszłości. Zmiany paradygmatów zarządzania. Master of Business Administration [online]. 2011, nr 1 (116), s. 95–111. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1231-0328. Dostępny w: http://31.186.81.235:8080/api/files/view/1541.pdf.
HARGREAVES, A., FINK, D. The Seven Principles of Sustainable Leadership. Educational leadership: Journal of the Department of Supervision and Curriculum Development 2004, Vol. 61, No. 7, s. 8–13. ISSN 0013-1784.
HARRIS, J.M. Sustainability and Sustainable Development. W: Carter Aitken A. (red). Internet Encyclo-paedia of Ecological Economics. International Society for Ecological Economics, 2003, s. 6–7.
HAYS, S.P. Beauty, Health, and Permanence: Environmental Politics in the United States, 1955–1985. Cambridge: Cambridge University Press, 1987.
HOPWOOD, B., MELLOR, M., O’BRIEN, G. Sustainable Development: Mapping Different Approaches. Sustainable Development [online]. 2005, Vol. 13, s. 38–52. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1099-1719. Dostępny w: https://doi.org/10.1002/sd.244.
HÖRISCH, J., FREEMAN, R.E., SCHALTEGGER, S. Applying Stakeholder Theory in Sustainability Manage-ment: Links, Similarities, Dissimilarities, and a Conceptual Framework. Organization & Environment [online]. 2014, Vol. 27, No. 4, s. 328–346. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1552-7417. Dostępny w: https://doi.org/10.1177/1086026614535786.
JANIAK, M. Zrównoważony rozwój bibliotek cyfrowych w Polsce. W: Cisek, S. (red.). Inspiracje i innowacje: zarządzanie informacją w perspektywie bibliologii i informatologii [online]. Kraków: Biblioteka Jagiellońska, 2016, s. 173–187. [Dostęp 17.07.2021]. ISBN 9788394381646. Dostępny w: http://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/32004.
JANKOWSKA, M.A., MARCUM, J.W. Sustainability Challenge for Academic Libraries: Planning for the Future. College & Research Libraries [online]. 2010, Vol. 71, No. 2, s. 160–170. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 2150-6701. Dostępny w: https://doi.org/10.5860/0710160.
JASKOWSKA, B. Nadal użytkownik czy może już prosument? Biblioteka w kulturze konwergencji. Bibliotekarz [online]. 2009, nr 2, s. 3–6. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 0208-4333. Dostępny w: http://bbc.uw.edu.pl/Content/3899/Bibliotekarz_2009_02.pdf.
KAMIŃSKA, J. Czytelnik – klient – prosument: przemiany profilu użytkownika wyzwaniem dla bibliotek. W: Wilkoń, T. (red.), O etosie książki: studia z dziejów bibliotek i kultury czytelniczej [online]. Katowice: Wydaw. Uniwersytetu Śląskiego, 2017, s. 468–479. [Dostęp 18.07.2021]. ISBN 9788322631782. Dostępny w: https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/11539/1/Kaminska_Czytelnik_klient_prosument.pdf.
KHALID, A., MALIK, G.F., Mahmood, K. Sustainable development challenges in libraries: A systematic li-terature review (2000–2020). The Journal of Academic Librarianship [online]. 2021, Vol. 47, No. 3, s. 1–9. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 0099-1333. Dostępny w: https://doi.org/10.1016/j.acalib.2021.102347.
KHAN, M.A. Sustainable development: the key concepts, issues and implications. Sustainable Devel-opment [online]. 1995, Vol. 3, s. 63–69. [Dostęp 16.07.2021]. ISSN 0968-0802. Dostępny w: https://doi.org/10.1002/sd.3460030203.
KIESNERE, A.L., BAUMGARTNER, R.J. Sustainability management emergence and integration on differ-ent management levels in smaller large-sized companies in Austria. Corporate Social Responsibility and Environmental Management [online]. 2019, Vol. 26, No. 6, s. 1607–1626. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1535-3966. Dostępny w: https://doi.org/10.1002/csr.1854.
KOSIEK, T. Zrównoważony rozwój – rozwiązanie czy ideologia? Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Seria: Organizacja i Zarządzanie [online]. 2015, z. 85, s. 233–244. [Dostęp 16.07.2021]. ISSN 1641-3466. Dostępny w: http://organizacjaizarzadzanie.blogspot.com/2015/10/2015-zeszyt-85.html.
LAMBERTON, G. Sustainable Sufficiency – an Internally Consistent Version of Sustainability. Sustaina-ble Development [online]. 2005, Vol. 13, s. 53–68. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1099-1719. Dostępny w: https://doi.org/10.1002/sd.245.
LEGUTKO-KOBUS, P. Akceptacja i społeczne przyzwolenie do wdrażania rozwoju zrównoważonego. Studia KPZK [online]. 2013, nr 152, s. 313–325. [Dostęp 16.07.2021]. ISSN 0079-3507. Dostępny w: https://journals.pan.pl/dlibra/publication/111946/edition/97214/content.
MADU, CH.N., KWEI, Ch-h. Introduction to Sustainability Management. W: Madu, Ch.N., Kwei, Ch-h. (red.). Handbook of Sustainability Management. Singapore: World Scientific Publishing Co. Pte. Ltd., 2012, s. 1–22. ISBN 9789814354813.
MARCZAK, Ł. Problem wieloznaczności pojęcia „zrównoważony rozwój”. Studia Gdańskie [online]. 2015, t. 36, s. 167-180. [Dostęp 16.07.2021]. ISSN 0137-4338. Dostępny w: http://www.studiagdanskie.diecezja.gda.pl/wydanie/tom-xxxvi-2015/.
MASZTALERZ, M. Wartość dla interesariuszy w zrównoważonym przedsiębiorstwie. Studia Oeconomica Posnaniensia 2014, Vol. 2, No. 8 (269), s. 66–77. ISSN 2300-5254.
McCANN, J.T., HOLT, R.A. Defining sustainable leadership. International Journal of Sustainable Strateg-ic Management [online]. 2010, Vol. 2, No. 2, s. 204–210. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1753-3619. Dostępny w: https://doi.org/10.1177%2F2158244020969394.
MICHALSKI, K. Integracyjna koncepcja zrównoważonego rozwoju (IKoNE). Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Ekonomia i Nauki Humanistyczne [online]. 2012, z. 19, nr 3, s. 49–61. [Dostęp 16.07.2021]. ISSN 1234-3684. Dostępny w: http://doi.prz.edu.pl/pl/pdf/einh/17.
MIGOŃ, K. O nazwie dyscypliny, którą uprawiamy. Przegląd Biblioteczny [online]. 1993, z. 1-2, s. 109–113. Dostęp [16.07.2021]. ISSN 0033-202X. Dostępny w: http://www.sbp.pl/wydawnictwa/archiwum_cyfrowe/pdf/?book_id=276.
MORŻOŁ, I. UNESCO a Dekada Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju. W: Polski Komitet ds. UNESCO [online]. 2006. [Dostęp 16.07.2021]. Dostępny w: https://www.unesco.pl/edukacja/dekada-edukacji-nt-zrownowazonego-rozwoju/unesco-a-zrownowazony-rozwoj/.
Our Common Future. Report of the World Commission on Environment and Development. W: Our Common Future; Brundtland Report 1987 [online]. 20 March 1987. [Dostęp 16.07.2021]. Dostępny w: https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf.
PABIAN, A. Zarządzanie w koncepcji sustainability – ujęcie funkcjonalne. Przegląd Organizacji [online]. 2013, nr 10, s. 3-8. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 0033-202X. Dostępny w: https://doi.org/10.33141/po.2013.10.01.
PŁACHCIAK, A. Geneza idei rozwoju zrównoważonego. Geneza idei rozwoju zrównoważonego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Ekonomia. 2011, 17(nr 214), s. 231–248. ISSN 2080-5977.
Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. W: Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii [online]. 04.01.2019. [Dostęp 16.07.2021]. Dostępny w: https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/agenda-2030.
RATAJEWSKI, J. Biblioteki, Bibliotekarstwo, Bibliotekoznawstwo. W: Żmigrodzki, Z. (red.). Bibliotekarstwo. Wyd. 2 uzup. i rozsz. Warszawa: Wydaw. SBP, 1998, s. 13–15. ISBN 838762909X.
ROKICKA, E., WOŹNIAK, W. W kierunku zrównoważonego rozwoju. Koncepcje, interpretacje, konteksty [online]. Łódź: Katedra Socjologii Ogólnej Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytet Łódzki, 2016. [Dostęp 16.07.2021]. ISBN 9788393856923. Dostępny w: http://socjologia.uni.lodz.pl/pliki/32-w_kierunku_zrownowazonego_rozwoju.pdf.
ROME, A. “Give Earth a Chance“: The Environmental Movement and the Sixties. The Journal of Ameri-can History [online]. 2003, Vol. 90, No. 2, s. 525–554. [Dostęp 16.07.2021]. ISSN 1945-2314. Dostępny w: https://doi.org/10.2307/3659443.
ROTMANS, J. Tools for Integrated Sustainability Assessment: A two-track approach. IAJ The Integrated Assessment Journal. Bridging Sciences & Policy [online]. 2006, Vol. 6, No. 4, s. 35–57. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1389-5176. Dostępny w: https://journals.lib.sfu.ca/index.php/iaj/article/view/2721.
SKOWROŃSKI, A. Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego. Problemy Ekorozwoju [online]. 2006, Vol. 1, nr 2, s. 47–57. [Dostęp 16.07.2021]. ISSN 2080-1971. Dostępny w: https://ekorozwoj.pollub.pl/no2/e.pdf.
SROUFE, R. Integrated Management: How Sustainability Creates Value for Any Business [online]. Eme-rald Publishing Limited, 2018. [Dostęp 17.07.2021]. ISBN 9781787145627. Dostępny w: http://doi.org/10.1108/9781787145610.
STARIK, M., KANASHIRO, P. Toward a Theory of Sustainability Management: Uncovering and Integrat-ing the Nearly Obvious. Organization & Environment [online]. 2013, Vol. 26, No. 1, s. 7–30. [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 1552-7417. Dostępny w: https://doi.org/10.1177/1086026612474958.
Statement on Libraries and Sustainable Development (August 2002). W: IFLA [online]. [Dostęp 17.07.2021]. Dostępny w: https://www.ifla.org/publications/statement-on-libraries-and-sustainable-development.
SZÉKELY, F., KNIRSCH, M. Responsible Leadership and Corporate Social Responsibility: Metrics for Sus-tainable Performance. European Management Journal [online]. 2005, Vol. 23, No. 6, s. 628–647 [Dostęp 17.07.2021]. ISSN 0263-2373. Dostępny w: https://doi.org/10.1016/j.emj.2005.10.009.
TERLECKA, M.K. Idea zrównoważonego rozwoju – o genezie, definicji, celach i zasadach słów kilka. W: Kleśta, A., TERLECKA M.K. (red). Zrównoważony rozwój. Idea czy konieczność? [online]. Krosno: Wydawnictwo Armagraf, 2014, s. 7–14. [Dostęp 16.07.2021]. ISBN 9788362681785. Dostępny w: https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/6227/Zrownowazony_tom_1.pdf.
Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development [online]. [Dostęp 16.07.2021]. Dostępny w: https://sdgs.un.org/2030agenda.
What is Sustainability? W: Office of Sustainability [online]. [Dostęp 16.07.2021]. Dostępny w: https://umaine.edu/sustainability/what-is-sustainability/.
ZINK, K.J. Human Factors and Comprehensive Management Concepts: A Need for Integration Based on Corporate Sustainability. W: Zink, K.J. (red.). Corporate Sustainability as a Challenge for Comprehensive Management. Heidelberg: Physica-Verlag, 2008, s. 231–253. ISBN 9783790820454.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
