Wskaźniki altmetryczne i ich rosnące znaczenie w bibliotekach naukowych
Abstrakt
Wiele osób, biorących udział w procesie komunikacji naukowej — od nauczycieli akademickich, studentów i naukowców, po wydawców, bibliotekarzy czy osoby uczące się, w większym stopniu niż kiedykolwiek, uczestniczy w dynamicznie rozwijającej się komunikacji sieciowej. Co więcej, publikowanie i upowszechnianie informacji naukowej za pomocą kanałów cyfrowych pozostawia ślady, ma wpływ, który może być teraz skwantyfikowany. Wskaźniki altmetryczne, które są oparte na serwisach społecznościowych, dają możliwość dokładniejszego mierzenia zasięgu komunikacji naukowej i ponownego przemyślenia, w jaki sposób mierzymy wpływ nauki. Nawet jeśli korzystanie z mediów społecznościowych i narzędzi analitycznych, z procedur związanych ze stażem pracy i możliwościami awansu, nie jest spójne w ramach jednej lub nawet w obrębie poszczególnych dyscyplin, to pionierskie metody i eksperymenty (stosowane przez naukowców, instytucje, a nawet branże przemysłowe) mogą stać się źródłem pewnych doświadczeń, które warto zgłębić. Zarówno przed naukowcami, jak i bibliotekarzami akademickimi otwierają się nowe możliwości zaangażowania się w zrozumienie narzędzi i metod altmetrycznych oraz zredefiniowania nauki czy objaśnienia, jak jej zasoby są gromadzone, archiwizowane, używane czy recenzowane. Raport ten zawiera podsumowanie najważniejszych trendów dotyczących wskaźników altmetrycznych, prezentuje szanse i wyzwania jakie stoją zarówno przed naukowcami, jak i bibliotekami naukowymi oraz omawia, w jaki sposób biblioteki naukowe mogą przyczynić się do kształtowania nowego sposobu analizy dorobku naukowego. W artykule opisano również pilotażowy projekt realizowany przez University of Pittsburgh we współpracy z Plum Analytics, który ilustruje, jak biblioteki akademickie widzą swoją rolę w tym zakresie.
Bibliografia
BORGMAN, C.L. Scholarship in the digital age: information, infrastructure, and the Internet. Cambridge: MIT Press, 2007.
COHEN, D. Catching the Good [on-line]. March 30, 2012. Dostępny w: http://www.dancohen.org/2012/03/30/catching-the-good/.
FITZPATRICK, K. Planned obsolescence: publishing, technology, and the future of the academy. New York: New York University Press, 2011.
PRIEM, J., TARABORELLI, D., GROTH, P., NEYLON, C. Altmetrics: a manifesto. W: Altmetrics [on-line]. V 1.0 September 28, 2011. Dostępny w: http://altmetrics.org/manifesto/.
PRIEM, J., HEMMINGER, B.H. Scientometrics 2.0: New metrics of scholarly impact on the social Web. First Monday 2010, nr 15.
HERTHER, N.K. NISO Project Brings Scientific Evaluation Into the 21st Century With Altmetrics. W: Information Today, Inc. [on-line]. Posted on June 25, 2013. Dostępny w: http://newsbreaks.infotoday.com/NewsBreaks/NISOProject-Brings-Scientific-Evaluation-Into-the-21st-Century-With-Altmetrics-90409.asp.
KONKIEL, S., SCHERER, D. New opportunities for repositories in the age of altmetrics. Bulletin of Association for Information Science and Technology 2013, nr 39, s. 22–26.
KONKIEL, S. Tracking citations and altmetrics for research data: Challenges and opportunities. Bulletin of Association for Information Science and Technology 2013, nr 39, s. 27–32.
GALLOWAY, L.M., PEASE, J.L. Altmetrics for the Information Professional: A Primer. W: Special Libraries Association, Biomedical and Life Sciences Contributed Paper [on-line]. June 2013. Dostępny w: http://works.bepress.com/linda_galloway/3.
COHEN, D. To make open access work, we need to do more than liberate journal articles. W: Wired. Opinion [on-line]. 01.15.13. Dostępny w: http://www.wired.com/2013/01/we-need-more-than-releasing-articles-to-make-open-access-work/.
PRIEM, J., PIWOWAR, H.A., HEMMINGER, B.M. Altmetrics in the wild: Using social media to explore scholarly impact. W: ArXiv.org [on-line]. 20 Mar 2012. Dostępny w: http://arxiv.org/abs/1203.4745.
MOUNCE, R. Open access and altmetrics: Distinct but complementary. Bulletin of Association for Information Science and Technology 2013, nr 39, s. 14–17.
San Francisco Declaration on Research Assessment [on-line]. 2012. Dostępny w: http://am.ascb.org/dora/.
CROTTY, D. The Persistent Lure of the Impact Factor — Even for PLOS ONE. W: The Scholarly Kitchen [on-line]. Posted on Jul 30, 2013. Dostępny w: http://scholarlykitchen.sspnet.org/2013/07/30/the-persistent-lure-of-the-impact-factor-even-for-plos-one/.
PRIEM, J. Scholarly Kitchen Podcast: Jason Priem on Altmetrics, Today and Tomorrow. W: The Scholarly Kitchen [on-line]. Posted on Jul 1, 2013. Dostępny w: http://scholarlykitchen.sspnet.org/2013/07/01/scholarly-kitchen-podcast-jason-priem-on-altmetrics-today-and-tomorrow/.
MADRIGAL, A.C. Dark social: We have the whole history of the web wrong. W:The Atlantic [on-line]. Oct 12 2012. Dostępny w: http://www.theatlantic.com/technology/archive/2012/10/dark-social-we-havethe-whole-history-of-the-web-wrong/263523/.
AKMON, D. The role of value in data practices. W: Slideshare [on-line]. 2013. Dostępny w: http://www.slideshare.net/DharmaAkmon/akmon-rdap2013slideshare.
Anonymous. Interview with Researcher 2013.
ROEMER, R.C., BORCHARDT, R. Institutional Altmetrics and Academic Libraries. Information Standard Quarterly 2013, nr 25 (14).
STRIPLING, J. Most presidents prefer no tenure for majority of faculty. W: The Chronicle of Higher Education [on-line]. May 15, 2011. Dostępny w: http://chronicle.com/article/Most-Presidents-Favor-No/127526/.
QUINT, B. Mendeley institutional edition adds altmetric feature for librarian users. W: Information Today, Inc. [on-line]. Posted On August 13, 2012. Dostępny w: http://newsbreaks.infotoday.com/NewsBreaks/Mendeley-InstitutionalEdition-Adds-Altmetric-Feature-for-Librarian-Users-84285.asp.
John Wiley & Sons, Inc. Wiley begins trial of alternative metrics on subscription and open access articles. W: Information Today, Inc. [on-line]. 2013. Dostępny w: http://newsbreaks.infotoday.com/Digest/Wiley-BeginsTrial-of-Alternative-Metrics-on-Subscription-and-Open-Access-Articles-89800.asp.
Kudos [on-line]. Dostępny w: http://www.growkudos.com/.
LAPINSKI, S., PIWOWAR, H., PRIEM, J. Riding the crest of the altmetrics wave: How librarians can help prepare faculty for the next generation of research impact metrics. College & Research Libraries News 2013, nr 74, s. 292–300.
DELIYANNIDES, T. Interview with Researcher 2013.
QUINT, B. Plum analytics maps success in open access scholarship. W: Information Today, Inc. [on-line]. Posted On June 28, 2012. Dostępny w: http://newsbreaks.infotoday.com/NewsBreaks/Plum-Analytics-Maps-Success-inOpen-Access-Scholarship-83478.asp.
PIWOWAR, H. Altmetrics: Value all research products. Nature 2013, vol. 493, nr 7431, s. 159.
ORCID: Connecting Research and Researchers [on-line]. Dostępny w: http://orcid.org/.
DataCite [on-line]. Dostępny w: http://www.datacite.org/.
Altmetric PLoS Impact Explorer. W: Altmetric.com [on-line] 2013. Dostępny w: http://www.altmetric.com/demos/plos.html.
Mendeley/PLoS API Binary Battle. W: Mendeley Developers Portal [on-line]. 2011. Dostępny w: http://dev.mendeley.com/api-binary-battle/. [Przyp. red.: Obecnie strona o podanym adresie nie istnie, ale wpis można obejrzeć w Internet Archive pod adresem: http://web.archive.org/web/20111203011209/http://dev.mendeley.com/api-binary-battle].
Altmetric. W: Apps for Science [on-line]. 2011. Dostępny w: http://appsforscience.challengepost.com/submissions/4138-altmetric.
Getting started with Altmetric.com embeds. W: Altmetric.com [on-line]. 2013. Dostępny w: http://www.altmetric.com/getting-started-altmetric-embeds.pdf.
A new framework for altmetrics. W: Total-Impact Blog [on-line]. Sep 14, 2012. Dostępne w: http://total-impact.tumblr.com/post/31524247207/a-new-framework-for-altmetrics.
Impactstory. FAQ. W: Impactstory [on-line]. 2013. Dostępny w: http://impactstory.org/faq#whichmetrics.
Overview: Plum Metrics. W: Plum Analytics [on-line]. 2013. Dostępny w: http://www.plumanalytics.com/metrics.html.
About Academia.edu. W: Academia.edu [on-line]. 2013. Dostępny w: http://www.academia.edu/about.
Mendeley has two million users! To celebrate, we’re releasing the Global Research Report. W: MendeleyBlog [on-line]. 1 November 2012. Dostępny w: http://blog.mendeley.com/academic-life/mendeley-has-two-million-users-to-celebrate-were-releasing-the-global-research-report/.
Elsevier acquires Mendeley, an innovative, cloud-based research management and social collaboration platform. W: Elsevier [on-line]. London, 9 April, 2013. Dostępny w: http://www.elsevier.com/about/press-releases/corporate/elsevier-acquires-mendeley,-an-innovative,-cloud-based-research-management-and-social-collaboration-platform.
MADISCH, I. Celebrating three million members. W: Researchgate News [on-line]. June 26. 2013. Dostępny w: http://news.researchgate.net/index.php?/archives/177-Celebrating-three-millionmembers.html.