Open Culture Data: otwarcie danych GLAM od podstaw
Abstrakt
Open Culture Data (dane otwartej kultury) to ruch, który zaczął rozwijać się pod koniec 2011 r. od obywatelskiej inicjatywy, mającej na celu otwarcie danych w sektorze kultury oraz rozbudzenie zainteresowania (twórczego) ich ponownym wykorzystaniem. W tych okolicznościach, zorganizowaliśmy maraton dla programistów (hackathon), w wyniku którego powstało 13 aplikacji Open Culture Data. Po tym pomyślnym pierwszym półroczu uformowała się trwała społeczność osób zawodowo związanych ze sferą dziedzictwa kulturowego, praw autorskich oraz specjalistów od otwartych danych i programistów. W kwietniu 2012 r. rozpoczął się kurs mistrzowski Open Culture Data, podczas którego 17 instytucji zdobyło praktyczną, techniczną i prawniczą wiedzę, jak otwierać dane w celu ich ponownego wykorzystania. Ponadto, zorganizowaliśmy konkurs na aplikacje oraz trzy maratony programistyczne, podczas których poproszono programistów o ponowne użycie zbioru danych otwartej kultury (Open Culture Dataset) w sposób nowatorski i innowacyjny. W wyniku tych działań powstało 27 kolejnych aplikacji oraz 34 otwarte zbiory danych. W niniejszym artykule chcemy podzielić się z instytucjami dziedzictwa kulturowego wiedzą zdobytą podczas rzeczywistych jakościowych i ilościowych doświadczeń, dobrych praktyk oraz wytycznych z otwierania danych i sposobów na ich ponowne wykorzystanie przez siostrzane instytucje. Póki dziedzina otwartych danych kultury jest stosunkowo świeża, ma to bardzo istotne znaczenie dla wzbudzania w innych chęci przyłączenia się do ruchu otwartych danych. Dlatego też, czynimy pierwsze kroki, by przekroczyć granice i rozpowszechnić tę inicjatywę w Europie zarówno pod względem praktycznym, jak i strategicznym.
Bibliografia
Commons:Licensing. W: Wikimedia Commons [on-line]. Published January 14, 2013 [dostęp 21.01.2013]. Dostępny w: http://goo.gl/9ThRwe.
DUVEBORG, M., BOLIN, J. Europeana’s huge cultural dataset opens for re-use. W: Europeana Professional [on-line]. 12.09.2012 [dostęp 24.01.2013]. Dostępny w: http://goo.gl/KDfklz.
EDSON, M. Museums and the Commons: Helping makers get stuff done. W: Slideshare [on-line]. 16.12.2010 [dostęp 24.01.2013]. Dostępny w: http://goo.gl/tkABXt.
FINNIS, J., CHAN, S., CLEMENTS, R. How to Evaluate Online Success? A New Piece of Action Research. W: Museums and the Web 2011 [on-line]. Published March 31, 2011 [dostęp 23.09.2012]. Dostępny w: http://goo.gl/Xj4e1t.
GROB, B. i in. Why Reinvent The Wheel Over And Over Again? How an Offline Platform Stimulates Online Innovation. W: Museums and the Web 2011 [on-line]. Published 31.03. 2011 [dostęp 24.01.2013]. Dostępny w: http://goo.gl/VoBdtc.
HUGENHOLTZ, P.B. Abuse of database right. Sole-source information banks under the EU Database Directive. W: LÉVÊQUE, F., SHELANSKI, H. (red.). Antitrust, Patents and Copyright: EU and US Perspectives. Cheltenham: Edward Elgar Publishing, 2005, s. 203–219. [Referat dostępny również w formacie PDF — przyp. red.]: HUGENHOLTZ, P.B. Abuse of database right: Sole-source information banks under the EU Database Directive. W: IVIR Institute for Information Law : publications [on-line], [dostęp 20.01.2013]. Dostępny w: http://www.ivir.nl/publications/hugenholtz/abuseofdatabaseright.pdf.
KROES, N. Foreword: Culture and Open Data: How Can Museums Get the Best from their Digital Assets? Uncommon Culture: From Closed Doors to Open Gates [on-line]. 2011, vol. 2, no. 3/4 [dostęp 10.12.2012]. Dostępny w: http://goo.gl/PsTai7.
LAKHANI, K.R., PANETTA, J.A. The Principles of Distributed Innovation [on-line], [dostęp. 01.10.2014]. Dostępny w: http://www.mitpressjournals.org/doi/pdf/10.1162/itgg.2007.2.3.97.
NIGGEMANN, E., DECKER, J. de, LÉVY, M. The New Renaissance. Reflection group on bringing Europeʼs cultural heritage online [on-line]. Luxembourg: Publications Office of the European Union, 2011 [dostęp 10.12.2012]. Dostępny w: http://www.eurosfaire.prd.fr/7pc/doc/1302102400_kk7911109enc_002.pdf.
PEKEL, J. OpenGLAM workshop at the OKFestival. W: OpenGLAM [on-line]. September 27, 2012 [dostęp 28.02.2013]. Dostępny w: http://goo.gl/sfJJPs.
Public Sector Information — Raw Data for New Services and Products. W: Internet Archive [on-line]. December 2012 [dostęp 17.02.2013]. Dostępny w: http://goo.gl/CLels5.
Query of the Europeana API on the rights status of all records in the Europeana database. W: Europeana API Service [on-line], [31.01.2013]. Dostępny w: http://pro.europeana.eu/api.
VERWAYEN H., ARNOLDUS, M., KAUFMAN P.B. The problem of the yellow Milkmaid: a business model perspective on open metadata. W: Europeana Whitepaper [on-line]. 2011, no. 2 [dostęp 10.12.2012]. Dostępny w: http://pro.europeana.eu/documents/858566/2cbf1f78-e036-4088-af25-94684ff90dc5.
WAIBEL, G., ERWAY, R. Think global, act local–library, archive and museum collaboration. Museum Management and Curatorship 2009, no. 24(4), s. 1–14.
ZEINSTRA, M., TIMMERMANS, N. Auteursrecht en Open Data in de Culturele Sector. W: Open Cultuur Data [on-line]. Amsterdam: Creative Commons Nederland. Consulted, 2012 [dostęp 10.12.2012]. Dostępny w: http://www.opencultuurdata.nl/wp-content/uploads/2012/07/Auteursrecht-en-Open-Data-in-de-Culturele-Sector.pdf.
ZEINSTRA, M., TIMMERMANS, N. Creative Commons-licenties en methoden voor het openstellen van culturele data. W: Open Cultuur Data [on-line]. Amsterdam: Creative Commons Nederland, 2012 [dostęp 10.12.2012]. Dostępny w: http://www.opencultuurdata.nl/wp-content/uploads/2012/07/Creative-Commons-licenties-en-methoden-voor-het-openstellen-van-culturele-data.pdf.
ZEINSTRA, M., TIMMERMANS, N. Open data: delen, verbinden, verrijken. W: Open Cultuur Data [on-line]. Amsterdam: Creative Commons Nederland, 2012 [dostęp 10.12.2012]. Dostępny w. http://www.opencultuurdata.nl/wp-content/uploads/2012/07/Open-Data-Delen-Verbinden-en-Verrijken.pdf.