Czy jesteśmy GLAM?

Marek Zieliński

Marek Zieliński

Słowa kluczowe: otwarta kultura, GLAM, dobra kultury, dobra informacyjne, digitalizacja dóbr kultury, domena publiczna, otwarte archiwa, otwarte muzea, otwarte biblioteki, otwarte galerie;

Abstrakt

Artykuł omawia pojęcie i głównych aktorów ruchu GLAM. Wąskie rozumienie GLAM jako klasyfikacji grupy instytucji (galerii, bibliotek, archiwów i muzeów) jest nieadekwatne do szerokiego użycia tego skrótowca na świecie. W artykule przedstawiona jest teza, że GLAM reprezentuje ideę, albo ruch społeczny, propagujący szerokie, otwarte i elektroniczne udostępnienie dóbr kultury. Omówione są główne instytucje i organizacje, które biorą udział w ruchu GLAM i jednocześnie go kształtują.SummaryThe article discusses the term and the principal players of GLAM. The narrow understanding of the acronym (Galleries, Libraries, Archives and Museums) is not appropriate in the light of broader global use of this term. The article presents a thesis, according to which GLAM is an idea and a social movement proposing an open and electronic access to the products of human culture. The institutions and organizations that take part in GLAM and also create it are reviewed in the article.

Bibliografia

BAYER, T. 30,000 plants from University of Neuchâtel herbarium for Wikimedia Commons. W: Wikimedia Blog [on-line]. 11 lipca 2012 [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/I9838E.

BERNSTEIN, S. Welcome to WikiPop, 25 Articles in English (on iPads in the Gallery). W: BKM TECH [on-line]. 14 października 2010 [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/7IYvU.

Biblioteki Polonii Amerykańskiej [on-line], [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://www.pilsudskilibrary.org.

BRAYBRROKE, K., NISSILÄ, J., VUORIKIVI, T. (red.). The Open Book. London: The Finnish Institute, 2013 [on-line], [dostęp 28.07.2014]. Dostępny w: http://issuu.com/finnish-institute/docs/theopenbook_issuu_final. ISBN 978-0-9570776-3-8.

BROWNE, T. Let's shine a light on paywalls that deny open access to scientific research W: The Guardian [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/kv2moL.

CALCOTE, J. DMCA and Fair Use. W: Open Sourcery [on-line]. 10 września 2008 [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/uaeQg3.

Commons: Archiwum Główne Akt Dawnych. W: Wikimedia Commons [on-line], [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/DfP15K.

Commons: Józef Piłsudski Institute of America. W: Wikimedia Commons [on-line], [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/UUEyxJ.

DE GROOTE, M. Mickey Mouse copyright laws may last forever W: Deseret News National [on-line]. 1 listopada 2013 [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/2tIhXr.

GLAZZARD, A. Inside the Empty House: Sherlock Holmes, For King and Country. W: The Public Domain Review [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/fG8Ctq.

GRAY, J. Europeana opens up data on 20 million cultural items. W: The Guardian [on-line]. 12 września 2012 [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/zSyVoU.

GRAY, J. Open GLAM Workshop, Warsaw, 15th September 2011. W: Open Knowledge Foundation Blog [on-line]. 3 września 2011 [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/WHf2T.

HERBERT, E. Julia Margaret Cameron in Ceylon: Idylls of Freshwater vs. Idylls of Rathoongodde. W: The Public Domain Review [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/Pa0zQo.

KAWAII M. Brooklyn Museum praises diverse glam art scene at its Artists Ball 2013. W: Flowers In a Gun [on-line]. Blog Martiny Dechevskiej 4 maja 2013 [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/5pU51i.

KELLER, J. How Wikipedians-in-Residence Are Opening Up Cultural Institutions. W: The Atlantic [on-line]. 16 czerwca 2011 [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/CGM1ys.

Kolekcje Archiwalne Online. W: Józef Piłsudski Institute of America [on-line], [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://www.pilsudski.org/archiwa/.

LEE, T.B. 15 years ago, Congress kept Mickey Mouse out of the public domain. Will they do it again? W: Washington Post [on-line]. 5 października 2013 [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/NuekfY.

ŁUKA, K. Otwartość instytucji kultury — w stronę Open GLAM w Polsce. W: Culture.pl [on-line]. 3 października 2013 [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/d9pelc.

MORACZEWSKA, M. Otwarta sztuka, otwarta kultura — w stronę Open GLAM w Polsce. W: Co nas uwiera? [on-line]. 11 czerwca 2013 [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/fGRYfx.

Open Collections. W: OpenGLAM [on-line], [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://openglam.org/open-collections.

Open Knowledge [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: https://okfn.org/.

OpenGLAM [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://openglam.org/.

Otwarte Muzeum [on-line], [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://otwartemuzeum.net/.

PEKEL, J. Case Study: Rijksmuseum releases 111.000 high quality images to the public domain. W: OpenGLAM [on-line]. 27 lutego 2013 [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/uS5MjR.

Rijks Studio [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: https://www.rijksmuseum.nl/en/rijksstudio.

SANDERHOF, M. (ed.). Sharing is Caring: openness and sharing in the cultural heritage sector. W: ISSUE [on-line]. Copenhagen: Statens Museum for Kunst, 2014. [dostęp 28.07.2014]. Dostępny w: http://issuu.com/smk.dk/docs/sharing_is_caring. ISBN 978-87-92023-62-9.

State library of Queensland Images on Wikimedia Commons. W: John Oxley Library SL Blogs [on-line]. 22 grudnia 2010 [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/IqgMbI.

STIERCH, S. Walters Art Museum: A case study in sharing. W: OpenGLAM [on-line]. 22 stycznia 2013 [dostęp 23.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/7CqE1a.

The Public Domain Review: a project of The Open Knowledge Foundation [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://publicdomainreview.org/.

THEIMER, K. (ed.) Outreach: Innovative Practices for Archives and Special Collections. Lanham: Rowman & Littlefield Publishers, 2014. ISBN 978-0-8108-9097-8.

VERBRUGGEN, E., MARKUS, G. Fashion Edit-a-Thon: Handbook for GLAMS. W: Europeana Fashion [on-line]. February 2014 [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://hop.bibliotekarz.com/79.

VERWAYEN, H., ARNOLDUS, M., KAUFMAN, P.B. The Problem of the Yellow Milkmaid: A Business Model Perspective on Open Metadata. Europeana Whitepaper [on-line]. 2011, No. 2 [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://pro.europeana.eu/documents/858566/2cbf1f78-e036-4088-af25-94684ff90dc5.

VON HIPPEL, E. The User Innovation Revolution. Interview by Martha E. Mangelsdorf. W: MIT Sloan Management Review [on-line]. 21 września 2011 [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/vmAI81.

Wikipedia: GLAM. W: Wikipedia: the free encyclopedia [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:GLAM.

Wikipedia: GLAM/Józef Piłsudski Institute of America. W: Wikipedia: the free encyclopedia [on-line], [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/iZi48b.

Wikiprojekt: Politechnika Łódzka. W: Wikipedia: the free encyklopedia [on-line], [dostęp 24.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/lcQd9k.

YOUNG, M. Writing his Life through the Other: The Anthropology of Malinowski. W: The Public Domain Review [on-line], [dostęp 21.07.2014]. Dostępny w: http://goo.gl/p700Ir.